To wszelkiego rodzaju przedmioty oddzialujace na zmysly uczniow, ktorych zadaniem jest ulatwienie poznawania rzeczywistosci.
" src="http://tsnstrona.prv.pl/emaila.gif"
¶rodki dydaktyczne skracaja proces nauczania, , pozwalajac w krotszym czasie przekazac wiecej wiadomosci.
Wykorzystanie techniki w procesach ksztalcenia i wychowania dzieci i mlodziezy jest problemem aktualnym i ciagle rozwijajacym sie. Czyni sie starania, aby przekazywanie wiadomości, lepsze przygotowanie do zycia w spoleczenstwie wychowankow oraz zwiekszenie efektywnosci edukacji dzieci i mlodzieży byly aktualnym i ciagle realizujacym sie procesem poprzez wspolprace pedagogow, wychowawcow z instytucjami wprowadzajacymi nowosci techniczne. Na podłożu poszukiwan dydaktycznych znajduje sie dyscyplina zajmujaca sie podstawami teoretycznym i praktycznym zastosowaniem ¶rodków dydaktycznych tzw. technologia kształcenia. Duży wplyw na rozwoj tej dziedziny miało zastosowanie informatyki w szkolach, placowkach i osrodkach wychowawczych. Komputer jako srodek posredniczacy miedzy jednym czlowiekiem a drugim, magazynujacy i przetwarzajacy informacje jest bardzo dobrym udoskonaleniem we wspolpracy ludzi na calym swiecie. Istnieje wiele typologii srodkw dydaktycznych. Wsrod nich znacznie wyroznia sie podzial, ktory zostal dokonany przez Edwarda Fleminga i Jana Jacoby’ego. Przedstawia się on nastepująco: --- po pierwsze ¶rodki naturalne przedstawiające w sposob bezposredni rzeczywistosc --- nastepnie wyodrebnione zostaly ¶rodki techniczne obrazujące rzeczywistosc posrednio (można tu zaliczyc takie ¶rodki jak: wzrokowe, sluchowe, polaczone czyli wzrokowo-słuchowe, manipulacyjne, modelowe oraz automatyczne) --- ostatnie ¶rodki z tego podziału to symboliczne, przedstawiające rzeczywistość przy wykorzystaniu symboli (symbolami mogą byc: slowa drukowane i mowione, znaki plastyczne, rysunki, itp.) Istnieje takze inny podzial ¶rodkow dydaktycznych. Sa one najczesciej wykorzystywane w kazdym typie szkol. Kategorie ¶rodkow dydaktycznych wytypowane przez Wincentego Okonia: Pierwsza z nich sa ¶rodki proste, do ktorych naleza: --- ¶rodki słowne (podręczniki, teksty drukowane) --- proste ¶rodki wzrokowe (modele, autentyczne wzory przedmiotów, reprodukcje obrazów, mapy) Druga z kategorii sa ¶rodki złozone wykorzystujace rozwoj techniki, nowinek, urzadzeń i sprzetu przekazujacego informacje. Mozna tu zaliczyc: --- mechaniczne ¶rodki wzrokowe (aparaty fotograficzne, mikroskopy, oscyloskopy, teleskopy czyli urządzenia przekazujące obrazy) --- ¶rodki słuchowe (gramofony, radia np. CB – kontakt ze światem, nauczanie na odległość, magnetofon) --- oraz ¶rodki wynikajace z polaczenia wzroku ze sluchem (sa to urzadzenia takie jak telewizor, video lub dobrze wyposażony komputer)
Ostatnia pozycja w tym podziale sa srodki automatyzujace uczenie sie (tutaj wymienic można laboratoria z wyszczegolnionych dziedzin nauki, maszyny dydaktyczne, oraz komputery) Podział dokonany przez W. Okonia jest ułożony jakby hierarchicznie. Od środków prostych takich jak podręczniki do złożonych (komputery, laboratoria). Poprzez zastosowanie ¶rodków zlozonych zmniejsza sie naklad pracy nauczyciela i ucznia. Wiele rzeczy można zobrazowac, przy czym porusza sie wyobraznia wychowanka np.: mozemy na komputerze pokazaz uczniowi powstawanie czasteczki DNA, co poprzez zwykle mówienie było by wrecz niemozliwe.
- ¶rodki naturalne takie jak okazy z otoczenia przyrodniczego, kulturowego, spolecznego, ktore bezpo¶rednio przedstawiaja rzeczywistosc - ¶rodki techniczne, ktore pokazuja rzeczywistosc w sposób posredni: ---- wzrokowe: ---------> przezrocza ---------> film ---------> rysunki ---------> fotografie ---------> ilustracje z czasopism, folderów itp ---- słuchowe: ---------> nagrania magnetofonowe ---------> płytowe ---- wzrokowo słuchowe: ---------> programy telewizyjne ---------> multimedialne programy komputerowe. ---- automatyzujące: ---------> maszyny dydaktyczne ---------> komputery ---------> fantomy i modele (np. do wykonywania iniekcji, resuscytacji). - ¶rodki symboliczne, przedstawiajace rzeczywistosc za pomoca slowa zywego i drukowanego , znakow, rysunkow technicznych, grafow, map.
_________________________________________________________________________________________________________________________________
funkcje technicznych ¶rodków dydaktycznych:
Do waznych funkcji w procesie ksztalcenia jest umozliwienie wychowankom poznania otaczajacej ich rzeczywistosci, uksztaltowania ich postaw, uczuc wobec otaczajacego swiata. W nawiazaniu do tej roli przypisuje sia srodkom dydaktycznym cztery funkcje, ktore maja za zadanie poznawanie rzeczywistosci i wiedzy o niej, ksztaltowanie pojec i emocjonalnego nastawienia do swiata realnego oraz rozwijanie dzialalności przeksztalcajacej rzeczywistosc. Poznawanie rzeczywistosci najlepiej odbywa sie przez nia sama. Pomocne moga tu byc lupy, mikroskopy, aparaty fotograficzne, kamery telewizyjne. Posredni kontakt z rzeczywistoscia odbywa sie przez obserwacje nagrań i ilustracji. Postać uogolniona w tej funkcji to środki takie jak: mapy, globusy, diagramy. Podreczniki szkolne sa srodkiem dydaktycznym w procesie zdobywania wiedzy o rzeczywistosci. Obok podstawowych podrecznikow w miare rozwoju technicznego pojawiły sie takie udoskonalenia jak np. kserokopiarki. Umozliwia to udostępnienie jednego egzemplarza tekstu większej ilości uczniow. Bardzo dobrym udoskonaleniem jest zastosowanie w procesie ksztalcenia maszyn dydaktycznych, czytników lub komputerow. Uczniowie moga wybrac to co najważniejsze w danym tekscie. Funkcjami ¶rodków dydaktycznych, o ktorych warto wspomniec jest: ksztaltowanie emocjonalnego stosunku do rzeczywistości oraz działanie przetwarzajace swiat realny. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z czynnikami pobudzającymi mlodziez do wzruszeń, emocji, przemyślen osobistych. Se to takie ¶rodki jak: plyty przeźrocza, taśmy z nagraniami. Nauczyciel wykorzystujacy w pracy dydaktycznej takie elementy staje sie jakby promotorem uczuc, postaw, takze motywacji wychowankow. Najbardziej rozpowszechnionymi ¶rodkami sa komputery, które nie tylko steruja procesem uczenia sie, ale wspomagaja proces doboru materialu do ksztalcenia sie. Opracowują tresci programowe. Sa bardzo pomocne w systemie zarzadzania oswiata. ¶rodki dydaktyczne techniczne znalazly najwieksze zastosowanie w szkolach zawodowych przygotowujacych mlodziez do przyszlej pracy o danej specjalnosci. Duzy zasob narzedzi pracy, ¶rodków technicznych sluzy wykwalifikowaniu przyszlego spoleczenstwa.
